آستاره: makara

دیوار سنگی عظیم و دواری ،اقیانوس پهناوری را در درون خود محصور کرده است. در این اقیانوس چهار قاره وجود دارد که هر کدام در راستای یکی از جهت های چهارگانه قرار گرفته و تنها یکی از این قاره ها به نام Jambudvipa مسکنگاه آدمیان است.
در مرکز این اقیانوس پهناور هفت مدار متحدالمرکز وجود دارد، هر کدام از این مدارها یک رشته کوه است که به وسیله ی هفت اقیانوس از یکدیگر جدا شده اند. مرکز این مجموعه، کوهی است به نام Meru که مرکز عالم است و در اوج آن بودای کیهانی Vairochana مسکن دارد.
این دیدگاه بودائیان به مرکز عالم تعریف بی نهایت در درون نهایت، یک نگرش سمبلیک و زیباست که از عوامل طبیعی و ملموس بهره می گیرد تا آدمی را با عظمتی غیرقابل تصور روبه رو سازد.
تمایل و کشش هنرمندان بودایی در به تصویر کشیدن این امر تصور ناپذیر، سبب پدید آمدن آثار هنری بسیاری شده است .
در نگارگری بودایی، « ماندالا»( مشتق از کلماتی به معنی ذات و گوهر) تصویرگر آن جغرافیا است. نگارگر در به تصویر کشیدن برداشت خود از پیچیدگی و عمق نگاه کیهانی بودایی محدودیتی ندارد جز مرزبندی ذهنیت خود.

ماندالای بوداکاپالا، قرن 14، تبت

در معماری بودایی، نمونه های بسیاری ساخته شد که نمایانگر مرکز عالم باشد. اما در بازنمایی سه بعدی این دیدگاه، محدودیت های بسیاری وجود داشته است. زمین، مصالح و توانایی در ایجاد فضاهای رازآلود که بتواند مخاطب خود را به فکر وادارد و مکانی مناسب برای مراقبه باشد، در پدیده ساختن از این معابد نقش مهمی داشته است.
از نمونه های قابل توجه، یکی در کامبوج، معبد انگکور توم (Angkor tom)است که در قرن سیزدهم میلادی توسط فرمانروای وقت « جایاوارمان هفتم» ساخته شد. در این مجموعه بنای بیون (Bayon) و بنای نئاک پوآن(Neak Pean) نمونه هایی از دیدگاه کیهانی بودایی است.

نیایشگاه بَیون

صورتبرج ها در بَیون

نقشه ی معبد بَیون

نیایشگاه بَیون

نئاک پوآن

و دیگری بزرگترین یادمانه ی بودایی، بوروبودور(Borobudur) است که در قرن هشتم میلادی در جاوه بنا شده. این نمونه را ماندالای سه بعدی می دانند، چراکه پلان آن یک ماندالا است، عملکرد یک معبد و یک نماد نیایشی را با هم دارد و همچنان کیفیت رازآلود و مبهم خود راحفظ کرده است.